Afscheidsspeech Jan-Willem de Leeuw

In de filosofie is een belangrijke stroming het postmodernisme. Nietzsche is daarvan zeg maar de voorloper geweest. In het postmodernisme wordt alles relatief. En je zou bijna denken, na de vier algemene beschouwingen die ik heb mogen houden, dat ook ik (zelfs ik) beïnvloed ben door dit postmodernisme, want: relativiteit speelde daarin de hoofdrol: alles is relatief!

2014    Er is niets nieuws onder de zon: Dat geeft voor onze fractie ook de afstand die nodig is om niet achter elke hype of nieuwe ontwikkeling aan te rennen, maar met wijsheid en verstand de ontwikkelingen te beoordelen in het licht van de geschiedenis en in het licht van de Bijbel.

2015    Prediker: rekent af met maakbaarheid, we kunnen niet alles beheersen.

2016    Burgerschap is vreemdelingschap, niet wereldvreemd, maar uitzien naar een betere wereld. Het is belangrijk om dit aardse leven te relativeren ten gunste van het leven in het hiernamaals.

2017    Zeg gewoon, je weet het ook niet, je doet het ook maar op de tast.

Maar ik ben SGP-er en dus zeker niet relativistisch. Hoe zijn deze dingen dan te rijmen?

Bij al het handelen in de afgelopen 16 jaar heb ik een vast kompas gebruikt. Naar mijn idee is er in deze wereld, bij alle onzekerheden die er zijn, maar één Waarheid. Alle dingen op deze aarde zijn relatief, maar de Waarheid is niet relatief, dat is het Kompas!

Als je vaart, heb je echter niet alleen genoeg aan een kompas. Je weet waar je naar toe moet, maar je moet rekening houden met de stromingen. Soms moet je even een andere koers volgen om wat meer met de stroming mee te buigen, soms moet je stevig daartegenin. Dat beeld past ook bij de politiek.

Laveren, of met de stromingen meebewegen is wat anders dan zwalken! Het is mijn overtuiging dat als je als persoon of als partij geen vast kompas hebt, het laveren verwordt tot zwalken. We doen maar wat, overigens met alle goede bedoelingen. Daarbij is volgens mijn vaste overtuiging het enige echte Kompas de Bijbel, omdat het de woorden van God Zelf zijn.

Zeg ik daarmee dat ik het de afgelopen jaren goed gedaan heb? O nee, dat zeker niet. Want het kompas is er wel, maar ook ik ben vaak vergeten daarop te kijken. Of de route voor me zag er zo mooi en onbezorgd uit, dat ik te lang een kant op voer, zonder op het kompas te kijken. Politiek bedrijven heb ik een heel mooi vak, maar ook een moeilijk vak gevonden. De moeilijkheid zat nog niet eens zo zeer in de afweging van het private belang van inwoners tegenover het algemeen belang van Alblasserdam. Zeker, dat vergde soms veel wijsheid en voorzichtigheid. Het moeilijkste vond ik het kijken op het Kompas! Dat is tweeërlei: aan de ene kant laat het kompas de vaste richting zien en kan je aan de hand daarvan je richting bepalen. Maar er is meer: het mooie kompasglas spiegelt. En juist het kijken in deze spiegel en het zien van je eigen gezicht hierin is confronterend. Het eerlijk bekennen dat ik het ook niet allemaal weet, dat ik zonder dat Kompas niet verder kom en geen richting kan bepalen en dat alles wat ikzelf denk te hebben allemaal gekregen talenten zijn, dat is het moeilijkst!

Ik ben ervan overtuigd dat de Heere mij een plaats gegeven heeft in deze gemeenteraad, een hele mooie plaats op de grens tussen zuil en de maatschappij. We hebben het ooit hier gehad over het huis van onze zuil met ramen en deuren.

Maar ook een verantwoordelijke plaats, een plaats waarvoor ik ook verantwoording af moet leggen. Niet alleen tegenover de stemmers op de SGP en, breder, de inwoners van Alblasserdam. Dat ook. Maar bovenal verantwoording tegenover Hem die zorgde dat ik in Zijn leiding deze plaats kreeg. En hoe vaak heb ik dan laten blijken dat ik door Hem hier ben geplaatst? Ik ben soms betweterig overgekomen, terwijl ik juist liefde moest uitstralen. Ik heb soms dingen zakelijk behandeld, terwijl ik wellicht meer gevoel had moeten tonen. En zo zijn er zeker nog meer voorbeelden te noemen.

Aan de andere kant mag ik ook dankbaar zijn voor de gaven die de Heere mij gegeven heeft om op deze mooie plaats te mogen functioneren. Die gaven lagen, denk ik, meer op het bestuurlijke vlak, het stoeien met bestuurlijke problemen en het rolvast houden van raad en college, dan in het flyeren op straat. Ook daarin heb ik mijn achtergrond als bestuurder meegenomen. Ik heb het werk in de commissies en de gemeenteraad erg leuk gevonden. De zestien jaren dat ik deel mocht uitmaken van de commissie Grondgebied, heb ik het dorp zien veranderen en zeker de laatste vier jaren, als fractievoorzitter van de grootste partij in de raad, heb ik gevoeld dat ik echt invloed had op de ontwikkeling van het dorp, fysiek en sociaal. Ik ben dankbaar voor de herinneringen die ik hieraan mag hebben en die ik met me zal meenemen.

Mijn vertrek is dan ook zeker niet ingegeven doordat ik de politiek niet leuk meer vind. Het legt echter wel beslag op een deel van mijn tijd en het is mijns inziens niet goed om te lang op deze positie te blijven. De paden worden dan steeds meer uitgesleten en als je niet uitkijkt worden stokpaardjes bereden van jaren geleden. Daarom is het goed om je plaats af te staan aan anderen. Het gáát ook niet om mij, maar om het beginsel van onze partij. Dat kan uitgedragen blijven worden. Ik ben dan ook heel blij dat er voor de komende periode weer zo’n goede ploeg klaar staat om de kar verder te trekken.

Collega raads- en burgerleden, ik heb de afgelopen jaren een goede samenwerking mogen ervaren. Natuurlijk waren er wel eens strubbelingen. Dat is ook verklaarbaar, omdat we per definitie vanuit verschillende uitgangspunten en wereldbeelden debatteren. Maar telkens voelde ik wel dat we er met z’n allen uit wilden komen en dat lukte ook. Dank voor de acceptatie die ik als persoon voelde in de vergaderingen. Niet alleen de vergaderingen die ik voorzat, maar ook de vergaderingen waar ik het woord voerde.

College, ik kijk dankbaar terug op de afgelopen vier jaar. De samenwerking met jullie was erg goed, dat is wel eens anders geweest in het verleden. Het was leuk en bij tijd en wijle ook inspirerend om jullie aan de slag te zien voor de ontwikkeling van ons dorp.

Ook de ambtenaren en in het bijzonder de griffie wil ik bedanken voor de samenwerking en de hulp die ik heb ervaren, met name van Antoinette als griffier bij de commissie Grondgebied.

Burgemeester, ik ben blij dat we zo goed met elkaar konden afstemmen over soms lastige zaken. Volgens mij zaten we qua denken redelijk op dezelfde golflengte, dat gaf vertrouwen en waardering.

Peter, met jou heb ik heel wat jaren mogen samenwerken. Hoewel onze karakters verschillen, heeft dat nooit onze onderlinge samenwerking en band in de weg gestaan. We vulden elkaar volgens mij goed aan. Ik wens je ook in de nieuwe periode de zegen en de leiding van de Heere toe bij al het werk. Ik weet dat die belangrijk voor je is, wees daar dan maar veel afhankelijk van!

Fractie, heel veel heb ik aan jullie te danken. Binnen de hele fractie heb ik zonder meer vriendschap ervaren. Zonder jullie was het veel drukker geweest en kon ik me de relatieve luxe permitteren om zelf in de normale lopende dossiers geen inbreng meer te hoeven leveren. Ik kon me meer focussen op het fractievoorzitterschap. Ik heb jullie zien ontwikkelen en ik heb er alle vertrouwen in dat jullie het stokje goed overpakken. Maar ik ben er ook van overtuigd, dat jullie het niet alleen kunnen: daarom ‘Bid en werk’. In die combinatie is er zegen te verwachten! Kijk maar veel op dat kompas bij al het laveren in de politiek. Niet alleen voor de richting die dat kompas aangeeft, maar ook voor het spiegelbeeld van jezelf dat daarin te zien is.

Veel heb ik te danken aan mijn thuisfront. Ik ben veel avonden weg geweest en de gezinsomstandigheden waren niet altijd makkelijk. Ik heb wel gevoeld dat jij, Adriana, steeds achter me stond. Je gunde mij dit werk en je wist dat dit werk moest gebeuren. Dat kostte zelfverloochening van jou. Ik ben je dankbaar dat je dit wilde doen. De kinderen vonden het enerzijds wel stoer dat ik in de gemeenteraad zat, maar aan de andere kant hoorde ik de laatste jaren steeds vaker: ‘Bent u vanavond nu alweer weg?’ Welnu, na vanavond hoop ik wat vaker ’s avonds thuis te zijn.

Tenslotte, in de lijn van de metafoor die ik gebruikte van het kompas, wens ik u allen en in het bijzonder de toekomstige raad en het toekomstige college van burgemeester en wethouders toe: vaart allen wel!