Algemene beschouwingen 2021

Voorzitter,

De voorliggende PPN is de laatste nota welke we in deze gemeenteraadsperiode vaststellen. En dat in een bijzondere tijd. In meerdere opzichten waar u zelf ook aan refereert in uw nota. Naast aanhoudende zorg omtrent de Corona-pandemie, blijvende druk op de gemeentelijke financiën, regionale samenwerking is daar ook een zorg bijgekomen: de ontstane minderheidscoalitie. De SGP-fractie had de rit graag willen blijven uitzitten en heeft ook lang geworsteld met het vraagstuk rondom bestuurlijke verantwoordelijkheid. Maar zoals ook gezegd tijdens de raad van 29 mei zijn daar grenzen aan. Desalniettemin zal de SGP-fractie vanavond reageren op de voorliggende PPN en meerjarenperspectief.

PPN

En dat opnieuw langs 3 verschillende assen zoals ook door ons verwoord tijdens voorgaande algemene beschouwingen en begrotingsraden:

- As 1: verlagen van de uitgaven
- As 2: verhogen van de inkomsten
- As 3: inzetten van de reserves

Om vervolgens nog stil te staan bij de risico’s, organisatie en de samenlevingsagenda.

As 1 – verlagen van de uitgaven

Toenemende kosten binnen het sociaal domein is een blijvende zorg, waarbij de als maar toenemende individualisering ook niet bijdraagt aan minder jeugdzorg. Ondanks dat de gewenste ombuiging nog op zich laat wachten verdiend de ingezette lijn (innovatie en lokaal maatwerk) steun en blijvende aandacht van het college. Het is wel teleurstellend dat compensatie van het rijk er pas moet komen na een stevige interventie vanuit de VNG. Uiteindelijk zal dit omgezet moeten worden in structurele compensatie. VNG is in deze dé partij om dat voor gemeenteland voor elkaar te krijgen.

College stelt geen algemene indexering toe op de materiële budgetten en vooral in te zetten op besparen en innoveren. Hoe reëel is dat wanneer je moet constateren dat alles duurder is geworden en nog blijft stijgen.

T.a.v. grondstoffenplan stelt college beperkte stijging voor om tot een blijvend kostendekkend tarief te komen en schuift de diftar discussie door naar een volgend college. Iedereen zal erkennen dat doorgaan op de huidige manier geen optie is en diftar serieus in al z’n facetten bekeken dient te worden. Wat de SGP-fractie betreft schuiven we deze discussie niet door naar een volgend college, maar voeren we dit najaar daar nog het gesprek over eventueel met een principe besluit. Benieuwd hoe andere partijen daar naar kijken.

Kostenstijging bij de BSSA zijn zorgelijk. Bovenop de eerder vastgestelde structurele verhoging komt daar in korte tijd 130-170K bij. Je zou toch verwachten dat bijvoorbeeld de hoeveelheid extra PVpanelen een besparing zouden moeten opleveren. Dit vraagt wat ons betreft om een structurele wijziging en roepen het college dan ook om met voorstellen te komen om dit te bewerkstelligen. Denk hierbij aan het verhogen van de tarieven, wijzigen van openingstijden etc.

De structurele kosten voor het Nokkenwiel is voor onze fractie een verrassing. Ons ligt bij dat er eerst gekeken zou worden naar een eventuele samenvoeging.

As 2 – verhogen van de inkomsten

Zoals elk jaar is er ten tijde van de PPN gerekend met de decembercirculaire 2020. Hoe betaalt zich de meicirculaire uit? Richting de begroting kan gerekend worden op extra middelen vanuit het rijk ter grootte van circa € 1 mln. waar nu in de cijfers nog geen rekening mee is gehouden. Dat zou een mooie opkikker zijn voor met name incidentele tekorten én kan de begroting direct worden omgebogen van een – naar een +.

T.a.v. het OZB tarief heeft de SGP-fractie eerder uitgesproken een OZB verhoging, boven op de inflatiecorrectie, zo lang mogelijk uit te stellen met daarbij wel de nodige kanttekeningen. De vraagt dient zich opnieuw voor: ‘hoelang houden we dit vol als we zien dat kosten vooralsnog blijven stijgen en we onze voorzieningen op peil willen houden’. Een Papendracht scenario (OZB+15%) willen we hoe dan ook voorkomen. Een lichte stijging bovenop de inflatiecorrectie zou goed verdedigbaar zijn. Benieuwd hoe andere fracties daar naar kijken.

As 3 – inzetten van de reserves

De SGP-fractie kan zich vinden in de maatregelen M1 en M2 verwoord op pagina 17 van de PPN. Het verlagen van de structurele weerstandscapaciteit vinden wij geen verstandige zet. Dit voelt als een greep uit de kas terwijl de risico’s blijven bestaan. Vragen het college hier richting de begroting andere keuzes in te maken.

T.a.v. de Eneco gelden missen we een duidelijke visie. Een visie voor de korte (het dekken van eenmalige te korten wanneer wel / niet) en voor de langere termijn. Ten tijde van de begroting heeft onze fractie daar wat rankschikking in aan proberen te brengen. Het vervolg is ons niet duidelijk.

Risico’s, organisatie en samenlevingsagenda

Zo richting het einde van deze periode is het niet gewenst om met aanvullende hoogdravende ambities te komen. Terecht dat college vooral inzet om zoveel als mogelijk af te maken wat al op de rails staat (A ambities) en bij meer financiële ruimte pas te kijken naar BCD ambities. De SGP-fractie plaatst hier wel de volgende kanttekening bij dat bestuurlijke slagkracht ook onderdeel dient te zijn bij deze afweging. Onze oproep is dan ook, maak liever 5 projecten af (die in onze eigen directe invloedsfeer liggen) dan 10 voor de helft met verschuiving naar een volgende college als gevolg.

Enkele opmerkingen op de beleidsmatige onderwerpen welke genoemd zijn in de PPN.

•  De centrale toegang Oude Bibliotheek is een voorbeeld van lokaal maatwerk dat blijvende steun verdiend ook wanneer de verbouwingskosten tegenvallen.  
• Een kanttekening willen we plaatsen bij de ontwikkeling van het transferium en dan met name bij de haalbaarheid. Wat we tot op heden gezien hebben zijn vooral hoogdravende plannen en ook in deze PPN worden daar allerlei maatschappelijke opgaves aan gekoppeld. Wij roepen het college op om haast te maken met de businesscase rekening houdend met de schaal en het karakter van ons Dorp.
  
  Daaraan gekoppeld ook het gebiedsperspectief. Echte keuzes in het gebied zelf worden niet gemaakt, daarnaast zijn we bezorgd over het uitblijven van de bestuurlijke uitwerking. 
• College stelt dat ambities goed aansluiten bij de regionale Groeiagenda, maar net als bij de begroting 2021 wordt de rekening verplaatst en ligt de opgave bij het volgend college. Vandaar dat wij november vorig jaar het college op zoek te gaan naar structurele dekking. Willen we de groeiagenda serieus nemen dan hoort daar ook structureel geld bij. 
• Onze fractie heeft de laatste jaren vaker de vinger gelegd bij de organisatie en bestuurlijke slagkracht. We krijgen steeds meer de indruk dat ook mede door verloop de organisatie begint af te kalven. Zo ook de melding dat werving een lastige opgave is. We vragen ons af of tijdig wordt geïnvesteerd in nieuw personeel en hoe aantrekkelijk is gemeente Alblasserdam voor de buitenwereld? De 10K welke nu nog niet is meegenomen in de PPN begrijpen we dan ook niet zo goed. 
• Welke programma’s uit de samenlevingsagenda worden op het rangeerterrein geplaatst (-171K vanaf 2023)? Wij hadden graag gezien dat college in de PPN al een voorschot zou doen om ook te toetsen of e.e.a. kan rekenen op draagvlak. 
• De SGP doet een klemmend beroep op het college om onze ambities (-75K) mbt handhaving belangrijk genoeg te vinden en te verwerken in de begroting van 2022. De roep naar meer handhaving wordt steeds luider en wordt ook erkend door het college. Hier liggen ook raakvlakken met ondermijning en jeugdproblematiek. Laten we hier juist in investeren! Op dit punt overweegt onze fractie met een motie te komen. 
• Onze inzet in de Regionale Adaptie Strategie (RAS) is vooralsnog 0.Welke risico’s lopen we hiermee? 

Aantal zaken waar we aandacht voor willen vragen, daar we dit niet terug lezen in de PPN is wonen & groen. 

Voorzitter, de regio staat voor een grote woning opgave. Eerder is de behoefte uitgesproken om de lokale woonvisie opnieuw tegen het licht te houden. De SGP-fractie vraagt het college hier snelheid mee te maken en hierover met de raad over in gesprek te gaan. De lokale woonvisie moet wat ons betreft de volgende zaken bevatten: duidelijke toekomst visie waarop geacteerd kan worden, waarbij het voeren van actief grondbeleid (bijvoorbeeld ter hoogte van Vinkenwaard) serieus moet worden overwogen om zodoende ook te voorkomen dat elke groene plek in ons Dorp wordt benut voor nieuwbouw. Vervolgens een duidelijk visie op welke wijze een goede doorstroom kan worden bewerkstelligd. Een dergelijke update is essentieel om sturend aan de voorkant te zijn ipv af te wachten waar ontwikkelaars zelf mee komen.

Binnen de raad bestaat er brede overeenstemming over het in standhouden en verstreken van ‘onze’ groene buitenruimte. We moeten ook constateren dat dit onder druk komt te staan door invulling te geven aan onze woningbouw opgave. Deze bedreiging kan echter ook worden omgezet in kansen wanneer vanaf begin bewust rekening wordt gehouden met flora en fauna, ofwel natuurinclusief ontwikkelen. Zolang deze methode nog niet verankerd is in het bouwbesluit is het goed dat we als gemeente deze methode omarmen en als uitgangspunt meegeven bij zowel lopende als nieuw te starten projecten. Hiervoor hebben wij de volgende motie voorbereid [motie].

Ook in deze PPN lezen we niets concreets over de (mogelijke) effecten door corona. Een blinde vlek in de nota? Inmiddels zijn we een jaar verder. Naast harde euro’s zijn we ook benieuwd naar de gevolgen voor de zwakkere in onze samenleving. Welke verandering ziet bijvoorbeeld onze armoederegisseur in deze. Daar moet toch meer duiding aan te geven zijn?

Slot

Voorzitter tot slot. Corona beheerst ons nog dagelijks. Velen zijn wellicht hoopvol gestemd dat we middels het vaccin het virus eindelijk kunnen onderdrukken. De ontwikkelen om ons heen bewijzen het tegendeel. De wereld waarin we leven is maar beperkt maakbaar. Het ligt in Gods handen. Vanuit die wetenschap wil de SGP-fractie dan politiek bedrijven en kunnen we het college, u als raad, alleen nog maar Gods zegen én wijsheid toewensen.

Ik dank u.