28 november 2015

Begroting 2016 en bezuinigingsplannen Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid

De Brandweer in Alblasserdam en met haar de hele regio maakt roerige tijden mee. Sinds 2013 is er geregionaliseerd: kazernes, materieel en personeel gingen over van gemeenten naar de regionale organisatie Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid (VRZHZ). Bijna gelijktijdig moest er ook worden gereorganiseerd: er moest aanzienlijk worden bezuinigd. Aan de regionalisering was verbonden een bezuiniging van 3,9mln die zou terugvloeien naar de 17 aangesloten gemeenten. Daarnaast ziet de VRZHZ de kosten momenteel stijgen met 4,7 mln. De sterke kostenstijging is deels te wijten aan vernieuwde wetgeving waardoor meer belasting moest worden afgedragen dan voorzien. Ook de begroting van onkostenvergoedingen en salarissen was structureel te laag en moest worden bijgesteld. Voor regionalisering is normaalgesproken al zo’n 5 jaar nodig is. Kortom, deze opgaaf is nogal fors om in enkele jaren te realiseren, zonder dat de veiligheid hierdoor in het geding gaat komen. Het bestuur van de VRZHZ lijkt zich hiervan ook bewust te zijn. Ook informeert het VRZHZ-bestuur haar omgeving goed over het bewandelde traject, bezuinigingen zijn nodig en iedereen lijkt het hierover ook eens te zijn.

Impact en risico’s: De VRZHZ doet nu een voorstel om het hoofd te bieden aan deze opgaaf. Technisch gezien een goed bedacht voorstel, maar één ding valt hierbij op: een organisatie die zich gespecialiseerd heeft in het analyseren en bestrijden van risico’s, komt hier met een voorstel dat doorspekt is van meerdere risico’s voor de aangesloten gemeenten. Wij zien gelukkig terug in de zienswijze dat de grote impact en de risico’s duidelijk worden benoemd. De SGP-fractie is beducht voor de risico’s die deze operaties met zich meebrengen waarvan er in het raadsvoorstel zo’n 6 worden opgesomd. Deze gelden voor de VRZHZ als organisatie, maar ook voor de aangesloten gemeenten, voor haar 800.000 inwoners, 160.000 stuks vee, haar vele bedrijven en reizigers die de regio passeren.

Ook kunnen wij ons goed vinden in het voorstel in de concept zienswijze om de overschotten die in het ideaalplaatje zullen ontstaan te laten terugvloeien naar de gemeenten.

Lastenverlichting: De bezuiniging van 3,9mln had een lastenverlichting moeten opleveren voor de 17 aangesloten gemeenten, gaat niet gebeuren, VRZHZ vangt hiermee deels de kostenstijging van 4,7mln op. Deze bezuiniging, 104.000 voor Alblasserdam, is wel opgenomen in onze begroting. De kans bestaat zelfs dat de gemeentelijke bijdrage voor de komende jaren nog zal stijgen.

Besparingen met preventie: Duidelijk wordt in de concept zienswijze de focus gelegd op zo goed mogelijk de bezuinigingsdoelstellingen behalen, en bij voorkeur meer bezuinigingen doorvoeren of meer kostenbesparingen realiseren. De SGP-fractie heeft richting VRZHZ aangedrongen om door stevig in te zetten op preventie er waarschijnlijk nog veel meer kan worden terugverdiend op de repressie-kant dan nu al gedaan wordt. Dit is niet op korte termijn realiseerbaar, maar zeker op langere termijn. De sleutel hierin is het brandveiligheidsbewustzijn van alle inwoners van de regio.

Overhead: onze twijfel zit ook enigszins bij de overheadkosten, die niet bovenmatig zijn t.o.v. andere veiligheidsregio’s, maar toch heel stevig zijn voor VRZHZ. In eerdere voorstellen was nog niet erg duidelijk te zien dat ook hierin voldoende werd gesneden. In deze voorstellen wordt wel melding gemaakt van het beperken van management, verminderen afdelingen, betere clustering van taken en verantwoordelijkheden lager in de organisatie met daarbij ook verlaging van onderhoud huisvesting o.a. door een duur pand in Dordrecht af te stoten.

Bestemmingsreserve: Er wordt een greep gedaan uit de bestemmingsreserve, volledig legitiem omdat deze reserve ook voor dit doel beschikbaar is. De SGP-fractie wees er in mei dit jaar al op dat de verhouding tussen een positief jaarresultaat uit 2014 en een fors tekort op de begroting 2016 wel erg tegenstrijdig waren, waarom niet eerst uit eigen middelen dekking gezocht. Gelukkig wordt daar nu ook gehoor aan gegeven. Toch levert dit tegelijk het gevaar op dat er te weinig reservering overblijft voor kapitaallasten in de komende jaren, het eigen vet mag en moet eerst worden verbruikt, maar moet niet geheel tot de botten worden verbrand.

Zorgen vrijwilligers: Wat de SGP-fractie naast al deze financiële consequenties voor de VRZHZ en voor de gemeenten ook zorgen baart is de aandacht voor de brandweervrijwilligers. Mede door deze regionaliserings- en reorganisatierondes met alle financiële gevolgen van dien wordt de organisatie nog meer afhankelijk van een stabiel team van vrijwilligers. De band van een vrijwilliger met de brandweerorganisatie is een hechte: je moet ook maar uit je slaap gepiept willen worden voor iedere melding die zich voordoet? Daar is hart voor de brandweerorganisatie voor nodig. Wij hebben ons vanuit de brandweerorganisatie laten vertellen dat het niet meevalt voldoende vrijwilligers te vinden en te binden. Heeft het algemeen bestuur van de VRZHZ voldoende oog voor deze vrijwilligers, hun band met de brandweer, en hun zorgen om de ontwikkelingen binnen de organisatie? Burgemeester Paans heeft ons als portefeuillehouder openbare orde en veiligheid toegezegd hierover met de VRZHZ in gesprek te gaan en o.a. dit punt daarbij onder de aandacht te brengen.