Ondernemersfonds voor Alblasserdam

Commissie Bestuur: 8-12-2015  /  Gemeenteraad: 15-12-2015

Bijdrage Corné van Werkhoven.

Allereerst gingen bij de SGP-fractie de voelhoorns wat omhoog bij het lezen van dit raadsvoorstel: een verhoging van de OZB, terwijl wij deze raadsperiode streven naar gelijkblijvende woonlasten voor onze inwoners.

Gelukkig blijkt deze constructie duidelijk anders in elkaar te zitten en heeft deze in onze ogen heel positieve kanten:

• Inwoners ofwel particulieren worden hiermee niet geraakt met een woonlastenstijging, dus die blijft conform de nullijn gehandhaafd.
• Het plan voorziet in een behoefte van de ondernemers in Alblasserdam, zij hebben hier volgens het raadsvoorstel zelf om gevraagd.
• Bedrijven sparen op deze manier voor een budget waarmee eigen initiatieven in het gezamenlijk belang kunnen worden bekostigd.
• Het stimuleert de organisatiegraad van de ondernemers, hoewel die niet ondermaats kan worden genoemd in en rond Alblasserdam. Toch kan het wellicht zorgen voor verbeterde samenwerking tussen winkelgebieden Makado, Dam-plantage, Scheldeplein en Touwbaan waarin Touwbaan momenteel nog niet actief participeert.
• Hiermee kan eindelijk actie worden ondernomen tegen de onveiligheid op de bedrijventerreinen, iets waarover we niet alleen de ondernemers maar ook de wijkagenten hebben gehoord.
• Hiermee worden freeriders tegengegaan, die wel profiteren van gemeenschappelijk verzameld budget en gerealiseerde doelen, maar daar zelf niet aan bijdragen. Voor wat betreft de aanpassing in de APV t.b.v. cameratoezicht: ons is de noodzaak voldoende duidelijk dat er concrete en doeltreffende maatregelen nodig zijn om de onveiligheid op de bedrijventerreinen tegen te gaan. Tegelijk tonen de bijlagen aan dat er niet over één nacht ijs wordt gegaan: er worden duidelijke voorwaarden gesteld aan cameratoezicht.

Tijdens de commissie bestuur op 8 december is een goede discussie gevoerd over de plannen van een op te richten ondernemersfonds. Er waren enkele zaken die daarbij de aandacht opeisten, en ook nogal wat onduidelijkheden die daar weggenomen konden worden:

• Er werd gesproken over een nogal forse verhoging van de OZB voor ondernemingen, maar in werkelijkheid gaat het in dit voorstel om een bescheiden bij drage aan het fonds, 30,- per 100.000 WOZ. De raad besluit over eventule aanpassing van dit tarief.
• Er was sprake van het belasten van kerken en garageboxen van particulieren met het ondernemersfonds, maar tijdens de commissie kon de wethouder ons geruststellen dat het overgrote deel van de garageboxen buiten deze OZB-heffing valt. Ook kon dhr. Bochove van Adviesbureau Blaauwberg ons melden dat kerken buiten deze OZB-heffing vallen en dus geen bijdrage leveren aan een ondernemersfonds.
• Er was wat onduidelijkheid over de bijdrage versus besteding, alsof de bakker zou betalen voor de camerabewaking op het bedrijventerrein en het staalbedrijf zou betalen voor de feestverlichting rond het winkelcetrum. Dit blijkt juist goed geregeld te zijn middels de trekkingsgebieden.
• De soort regeling kwam ter discussie, mede omdat door de ondernemersfonds-variant erg weinig uitzonderingen mogelijk zijn, en daarbij ook nonprofit-organisaties zullen moeten bijdragen. Toch is ons in de commissie te meer duidelijk geworden dat dit de beste keuze is vergeleken met andere alternatieven:

• de BIZ-regeling is erg arbeidsintensief, er moet elke 5jaar een draagvlakonderzoek plaatsvinden, er moet 2/3 meerderheid zijn. Zoals we van Adviesbureau Blaauwberg begrepen is deze regeling vooral geschikt voor kleinschalige projecten zoals camerabewaking voor een beperkt gebied, niet voor het realiseren van een verbetering voor het gehele ondernemersklimaat in Alblasserdam

• Een terechte conclusie tijdens de commissievergadering was dat het de ondernemers en ondernemersverenigingen in Alblasserdam blijkbaar niet lukt om zelf alle bedrijven te mobiliseren en zo zaken als camerabewaking te realiseren. De SGP-fractie ziet dan ook het ondernemersfonds als de meest doeltreffende en best passende optie

• Ook de SGP-fractie ziet wel in dat een ondernemersfonds nadelen oplevert voor organisaties die wel meebetalen, maar voor wie het weinig tot geen voordeel zal opleveren. Te denken valt aan bedrijven die niet op een bedrijventerrein en niet dichtbij andere bedrijven gevestigd zijn. Ook denken we hierbij aan non-profit- organisaties zoals zorgcentra. Het is bij een dergelijke regeling inderdaad niet helemaal te voorkomen dat sommige organisaties minder profiteren van de regeling dan waar deze voor bedoeld is. Toch moeten we ook dit wel in de juiste verhoudingen zien: ongeveer de helft van Alblasserdams grondgebied bestaat uit bedrijven, een klein deel daarvan zal bezet zijn door non-profit organisaties. Zij zijn normaliter niet de organisaties die veel grond en grote panden bezitten. Het is dan ook aannemelijk dat slechts een klein deel van het ondernemersfonds zal worden bijgedragen door de nonprofit-sector.

Ondanks diverse bijeenkomsten en presentaties over dit onderwerp is ook weinig weerstand opgemerkt vanuit de nonprofit-sector. Het is hierbij overigens juist een goed signaal dat gemeente ook meebetaalt.

Vanuit ondernemers die wij over dit voorstel hebben gesproken kregen wij ook positieve reacties op dit voorstel. Zij geven aan geen moeite te hebben met deze OZB-verhoging, mits er goed wordt nagedacht over de besteding en met een zo eerlijk mogelijke verdeling zodat alle ondernemers die bijdragen hiervan ook profiteren.

Naast deze positieve noot heeft de SGP-fractie nog wel een aantal praktische vragen gesteld aan de wethouder over dit voorstel:

1. Is de besteding van de gelden die in dit ondernemersfonds worden opgebouwd geheel te bepalen door de ondernemers, of heeft de gemeente, het college of de raad nog enige zeggenschap over de besteding? Hierop gaf de wethouder aan dat de raad gaat over het tarief, het stichtingsbestuur ondernemersfonds gaat over de besteding van de gelden.

2. Hebben de ondernemers, wellicht via het op te richten bestuur van het ondernemersfonds, nog invloed op de hoogte van het OZB-deel dat aanvullend wordt geint en wordt gestort in het gemeentefonds? Wellicht ontstaan zoveel mooie initiatieven dat het fonds in huidige opzet te kleinschalig wordt geacht. Zijn hiervoor mogelijkheden? De raad bepaald het tarief, dit kan echter wel periodiek worden herzien wanneer daar behoefte aan is.

3. Hoe zit het met de breedte van het draagvlak: de wens is ontstaan vanuit de ondernemersverenigingen en vanuit dat overleg in de samenlevingsagenda opgenomen. Hieruit zou blijken dat er wel degelijk draagvlak is voor oprichting van een ondernemersfonds. Is het draagvlak gemeten, en zijn daarbij ook de ondernemers gehoord die niet aangesloten zijn bij de bestaande ondernemersverenigingen? Ook zij zullen via de OZB worden aangeslagen, en zullen wellicht minder voordeel hebben bij een dergelijk fonds. Er is in de voorbereidingen nadrukkelijk aandacht besteed aan het aftasten van draagvlak, het betrekken van ondernemers met name via de georganiseerde ondernemersverenigingen. De wethouder geeft hierop in de beanwoording aan een breed draagvlak onder de ondernemers te hebben gemerkt tijdens de bijeenkomsten en in ontvangen reacties.

4. Dan de kleine ondernemers in buitengebieden:

a). Zijn er voor de kleinere ondernemers in gebieden die in mindere mate profiteren mogelijkheden om over een wat langere periode te sparen, waardoor de bekostiging van initiatieven die voordelig zijn voor hun gebied ook mogelijk wordt? Er wordt gesproken over het reserveren van niet bestede gelden binnen de bepaalde trekkingsgebieden. Deze mogen in de daaropvolgende 2 jaar alsnog worden besteed.

b). Is dit ook van toepassing op ondernemers die zich buiten deze trekkingsgebieden bevinden?

Hierin speelt vooral het Ondernemersfonds-bestuur een belangrijke rol. Daar kunnen ondernemers in participeren. Het fondsbestuur is verantwoordelijk voor een goed convenant en bijbehorende verdeling van trekkingsgebieden.

Tot nog toe is vooral de mening gehoord van de georganiseerde ondernemers in Alblasserdam. Het ondernemersfonds zal worden gevuld met aanvullende OZB-bijdragen van alle niet-woning betalers.

Wij hebben de wethouder verzocht niet pas in 2019 maar ook tussentijds te evalueren middels een enquette en/of bijeenkomst met alle niet-woning betalers.

Hierop heeft de Wethouder geantwoord dat er een vroegtijdiger evaluatie opgenomen kan worden in het raadsvoorstel. Concrete toezegging hierbij is een evaluatie na 2 jaar.

De SGP-fractie heeft ingestemd met zowel het opzetten van een ondernemersfonds als ook het aanpassen van de APV waarmee voorzien wordt in een behoefte bij het grootste deel van de ondernemers in Alblasserdam en de weg gebaand wordt voor meer veiligheid op de bedrijventerreinen.